Chiều ngày 31/7, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã có cuộc họp quan trọng với các bộ, ngành, hiệp hội, và doanh nghiệp trong lĩnh vực chứng khoán và bất động sản. Nội dung cuộc họp xoay quanh dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), một dự án luật được đánh giá có tác động sâu rộng đến đời sống của người dân và hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, cũng như thị trường chứng khoán.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án luật này, không chỉ liên quan đến việc điều chỉnh chính sách thuế thu nhập cá nhân mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư. Được biết, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) do Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo, đề xuất sửa đổi, hoàn thiện 6 nội dung và bổ sung 3 nội dung mới.

Trong đó, Bộ Tài chính đề xuất hoàn thiện các quy định liên quan đến thu nhập chịu thuế và cách tính thuế đối với từng loại thu nhập. Đồng thời, cơ quan này cũng đề xuất hoàn thiện các khoản được miễn thuế thu nhập cá nhân, đảm bảo tính minh bạch và phù hợp với thực tiễn. Ngoài ra, dự thảo luật cũng đề cập đến việc hoàn thiện quy định về tính thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân kinh doanh.

Bộ Tài chính cũng đang rà soát để điều chỉnh mức doanh thu chịu thuế đối với thu nhập của hộ, cá nhân kinh doanh, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tiễn. Một nội dung đáng chú ý khác là đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến mức giảm trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân. Dự thảo luật cũng đề xuất điều chỉnh thu gọn số bậc thuế của Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, Bộ Tài chính đang tiến hành rà soát toàn diện để xây dựng lộ trình điều chỉnh chính sách thuế thu nhập cá nhân trong 5 năm tới. Mục tiêu là đảm bảo chính sách thuế được xây dựng một cách chính xác, công bằng, và hiệu quả hơn. Đặc biệt, đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán và bất động sản, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết đang nghiên cứu các phương án để đảm bảo tính công bằng và thuận tiện cho nhà đầu tư.

Bộ Tài chính cũng đang nghiên cứu phương án cho phép cá nhân lựa chọn quyết toán vào cuối năm để phản ánh đúng thu nhập thực tế. Cuộc họp cũng thảo luận về một số bất cập trong quy trình quyết toán và hoàn thuế hiện nay. Lãnh đạo Bộ Tài chính khẳng định sẽ nghiên cứu để đề xuất các giải pháp nhằm đảm bảo quy trình quyết toán và hoàn thuế được thực hiện thuận tiện hơn.

Dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) được đánh giá có tác động quan trọng đến nhiều mặt của đời sống kinh tế – xã hội. Việc hoàn thiện dự án luật này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp và người dân. https://www.vietnamnet.vn

Đánh thuế thu nhập cá nhân là một phần quan trọng trong chính sách tài khóa của bất kỳ quốc gia nào, không chỉ giúp thu được nguồn thu cho ngân sách nhà nước mà còn đóng vai trò điều tiết thu nhập, đảm bảo công bằng xã hội. Tuy nhiên, để đạt được những mục tiêu này, việc thiết kế, truyền thông và triển khai chính sách thuế thu nhập cá nhân đòi hỏi sự khéo léo và tinh tế, hay còn gọi là ‘nghệ thuật đánh thuế’. Điều này nhằm đảm bảo rằng chính sách thuế không chỉ hiệu quả về mặt kinh tế mà còn được người dân và doanh nghiệp chấp nhận và tuân thủ.

Một trong những yếu tố quan trọng trong thiết kế chính sách thuế thu nhập cá nhân là thuế suất biên, tức là mức thuế áp dụng cho phần thu nhập tăng thêm của cá nhân. Nếu thuế suất biên quá cao, nó có thể làm giảm động lực làm việc và đầu tư của người dân và doanh nghiệp. Khi thuế suất biên cao, người lao động có thể sẽ làm việc ít hơn hoặc tìm cách giảm thiểu thu nhập của mình để tránh mức thuế cao hơn, điều này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến cá nhân mà còn gây thiệt hại cho nền kinh tế. Ví dụ, nếu một người đang nhận mức lương 50 triệu đồng/tháng và có thể tăng lên 60 triệu đồng/tháng nhờ làm thêm giờ hoặc tăng hiệu suất lao động, nhưng phần thu nhập tăng thêm này bị đánh thuế 30%, thì lợi ích thực nhận của họ sẽ giảm đáng kể.

Cá nhân và doanh nghiệp thường tìm cách tối ưu hóa thuế phải nộp thông qua các biện pháp hợp pháp hoặc không hợp pháp. Ba cách phổ biến mà cá nhân thường sử dụng để tránh thuế thu nhập cá nhân khi đối mặt với mức thuế cao bao gồm: chuyển đổi thu nhập thành các hình thức không chịu thuế như quà tặng, phúc lợi ngoài lương; báo cáo thu nhập thấp hơn thực tế; hoặc chuyển sang làm việc trong khu vực phi chính thức để tránh bị kiểm tra và truy thu thuế. Những hành vi này không chỉ gây thất thu ngân sách nhà nước mà còn làm suy yếu sự công bằng và lòng tin vào hệ thống thuế.

Để đảm bảo hiệu quả kinh tế và công bằng xã hội, chính sách thuế thu nhập cá nhân cần được thiết kế sao cho thuế suất biên không quá cao, đặc biệt là ở nhóm thu nhập trung cao – là nhóm có tiềm năng tạo ra giá trị lớn cho nền kinh tế. Bên cạnh đó, số bậc thuế cần đủ để phân hóa các nhóm thu nhập nhằm đảm bảo công bằng, nhưng không nên quá nhiều để tránh phức tạp trong tính toán và khai báo. Khoảng cách giữa các bậc thuế cần được thiết kế hợp lý, tránh tình trạng giãn bậc quá rộng khiến nhiều người có thu nhập khác nhau rơi vào cùng một mức thuế.

Tóm lại, việc thiết kế chính sách thuế thu nhập cá nhân đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng và ‘nghệ thuật đánh thuế’ để đảm bảo hiệu quả kinh tế và công bằng xã hội. Khi xây dựng Luật Thuế Thu nhập cá nhân mới, nếu được thiết kế hợp lý, chính sách này không chỉ giúp Nhà nước huy động nguồn thu một cách bền vững, mà còn góp phần tạo ra một môi trường lao động, đầu tư, và học tập lành mạnh, giúp nền kinh tế phát triển hiệu quả, cân bằng và có chiều sâu.

Bộ Tài chính đang đề xuất sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân với mục tiêu áp thuế 20% trên phần lãi thu được từ việc chuyển nhượng bất động sản. Theo đề xuất này, nếu người nộp thuế không thể xác định được giá mua và các chi phí liên quan, thuế sẽ được tính dựa trên giá bán và thời gian sở hữu, dao động từ 2-10%. Mục tiêu của đề xuất là tạo ra sự công bằng và hạn chế tình trạng đầu cơ, lướt sóng trên thị trường bất động sản.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến từ nhà đầu tư và chuyên gia cho rằng mức thuế đề xuất, đặc biệt là 10% trong hai năm đầu, có thể quá cao và dẫn đến thị trường thứ cấp bị đình trệ, giao dịch giảm mạnh. Anh Nguyễn Thành Luân, một nhà đầu tư tại TP HCM, cho rằng nếu phải trả thêm 100 triệu đồng tiền thuế, gần bằng tiền lãi ngân hàng trong một năm, sẽ là một gánh nặng lớn.

Ông Nguyễn Quốc Kiên, một nhà đầu tư khác, lo ngại rằng nếu áp dụng phương án tính thuế mới, ông có thể phải đóng 400 triệu đồng tiền thuế khi bán một lô đất trị giá 4 tỷ đồng sau chưa đầy 2 năm sở hữu. Ông cho rằng mức thuế này có thể gây thiệt cho những người thực sự cần bán tài sản.

Chị Trần Minh Hạnh, nhà đầu tư căn hộ cao cấp ở khu Nam TP HCM, cũng bày tỏ lo ngại rằng nếu phải đóng thuế trên phần chênh lệch, gần như cô sẽ ‘bán huề vốn’.

Giới chuyên gia cũng chỉ ra rằng việc xác định giá vốn và chi phí liên quan đến giao dịch bất động sản có thể đặt ra nhiều vướng mắc trong thực thi. Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc khu vực miền Nam của Batdongsan, nhận định rằng việc tính thuế dựa trên phần lãi sẽ hợp lý hơn, nhưng rất khó xác định chính xác phần lãi thực.

Luật sư Trần Thị Mỹ Linh cho rằng về nguyên tắc, thuế suất lũy tiến là hợp lý, nhưng điều quan trọng là phải thiết kế chính sách minh bạch và dễ áp dụng.

Từ góc nhìn của doanh nghiệp, đại diện một sàn giao dịch lớn tại TP HCM cho biết 2 năm trở lại đây, lượng nhà đầu tư cá nhân chiếm khoảng 70% giao dịch thứ cấp. Nếu đánh thuế cao với nhóm này, khả năng thị trường sụt thanh khoản là rất lớn.

Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, cho rằng việc áp thuế chuyển nhượng ở mức cao có thể làm giảm tính thanh khoản trên thị trường thứ cấp và khiến nhà đầu tư e ngại bán ra.

Việc điều chỉnh thuế chuyển nhượng bất động sản là cần thiết để đảm bảo công bằng và tăng nguồn thu ngân sách. Tuy nhiên, để không gây sốc cho thị trường và tạo ra gánh nặng quá lớn cho người dân, cần thiết kế cơ chế triển khai minh bạch, hợp lý và có lộ trình phù hợp.

Bộ Tài chính mới đây đã công bố dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (thay thế), trong đó đề xuất áp dụng mức thuế suất 20% đối với thu nhập cá nhân nhận được từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản. Nếu được thông qua, thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản sẽ được tính dựa trên thu nhập tính thuế và áp dụng thuế suất 20% cho mỗi lần chuyển nhượng.

Thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng bất động sản được xác định bằng giá bán của bất động sản trừ đi giá mua và các chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản đó.

Trong trường hợp không thể xác định được giá mua và các chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng bất động sản, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính bằng giá bán nhân với thuế suất.

Dự thảo cũng đề xuất một số mức thuế suất khác tùy thuộc vào thời gian nắm giữ bất động sản. Cụ thể, mức thuế suất sẽ là 10% nếu thời gian nắm giữ dưới 2 năm, 6% nếu thời gian nắm giữ từ 2 năm đến dưới 5 năm, 4% nếu thời gian nắm giữ từ 5 năm đến dưới 10 năm, và 2% nếu thời gian nắm giữ từ 10 năm trở lên hoặc bất động sản có nguồn gốc từ nhận thừa kế.

Bộ Tài chính cho biết, thời gian nắm giữ bất động sản sẽ được tính từ khi cá nhân có quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng bất động sản. Đối với bất động sản có nguồn gốc từ nhận thừa kế, việc chuyển nhượng sẽ áp dụng thuế suất 2%, không tính theo thời gian nắm giữ.

Hiện tại, Bộ Tài chính đang phối hợp với các đơn vị có liên quan để triển khai các bước tiếp theo trong kỳ họp, tại dự thảo Luật và trình Chính phủ quy định chi tiết nội dung này.