Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius thông báo rằng nước này sẽ cung cấp hai hệ thống phòng thủ Patriot cho Ukraine, nhưng chỉ với điều kiện đảm bảo có thể thay thế chúng trong vòng 6-8 tháng. Điều này nhằm đảm bảo năng lực tác chiến và hoạt động huấn luyện của quân đội Đức không bị ảnh hưởng. Nếu thiếu các hệ thống Patriot, lực lượng vũ trang Đức sẽ không thể duy trì hoạt động huấn luyện và sẽ đánh mất năng lực đào tạo trong vòng 1-2 năm.

Ông Pistorius cũng cho biết Đức đang tìm kiếm giải pháp để xác định quốc gia châu Âu nào sở hữu hệ thống Patriot có thể chuyển cho Ukraine. Đây không phải là điều vô vọng, nhưng điều kiện tiên quyết là các nước sở hữu chúng phải sẵn sàng bàn giao để những quốc gia khác mua lại rồi viện trợ cho Ukraine.

Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Store ngày 21/7 cũng khẳng định nước này sẵn sàng chia sẻ chi phí để Đức chuyển Patriot cho Ukraine, cho biết đây là giải pháp tức thời nhất mà Oslo có thể đưa ra. Đức sẽ chuyển cho Ukraine hai trong 9 tổ hợp Patriot còn lại trong biên chế, sau đó Mỹ sẽ cung cấp các hệ thống thay thế. Tuy nhiên, Đức và Mỹ vẫn chưa đạt được thỏa thuận về nguồn cung.

Patriot là hệ thống vũ khí đắt nhất mà Mỹ và đồng minh viện trợ cho Ukraine. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD, trong đó tên lửa có chi phí 690 triệu USD và các thành phần khác tốn khoảng 400 triệu USD. Các hệ thống Patriot của Ukraine được trang bị tên lửa PAC-3 MSE hiện đại nhất do Mỹ sản xuất, có tầm bắn tối đa 120 km đối với máy bay và 60 km đối với tên lửa đạn đạo.

Tuy nhiên, tỷ lệ đánh chặn của Patriot ở Ukraine đang ngày càng suy giảm do tình trạng cạn kiệt tên lửa và bệ phóng, trong khi nhiều khẩu đội cũng bị Nga tập kích và phá hủy. Đại tá Yuri Ignat, thư ký báo chí Bộ tư lệnh không quân Ukraine, thừa nhận Nga liên tục nâng cấp tên lửa đạn đạo Iskander-M và khiến hệ thống Patriot “không đạt hiệu quả như mong muốn”. Xem thêm thông tin về hệ thống Patriot tại Ukraine.

Trước đó, quân đội Ukraine đã nhận được hỗ trợ từ Mỹ và các đồng minh khác trong việc cung cấp các hệ thống phòng thủ như Patriot và các thiết bị khác để tăng cường năng lực phòng thủ của họ.

Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin đã ra chỉ thị cho Bộ Ngoại giao thông báo với Berlin rằng Hiệp ước quốc phòng năm 1996 giữa Nga và Đức đã không còn hiệu lực. Đây là một động thái đánh dấu sự kết thúc của một thỏa thuận đã định hướng cho sự hợp tác quốc phòng giữa hai nước trong gần ba thập kỷ qua.

Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa Nga và Đức đang ngày càng căng thẳng. Vào tháng 7 vừa qua, Bộ Ngoại giao Nga đã lưu ý rằng thỏa thuận đã mất đi tính phù hợp do chính sách “thù địch công khai” của Đức. Điện Kremlin đã bày tỏ sự bất an ngày càng tăng trước những tuyên bố gần đây của Đức, đặc biệt là sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius tuyên bố rằng quân đội nước này sẽ sẵn sàng mạnh tay nếu biện pháp răn đe không hiệu quả và Nga tấn công.

Trước những tuyên bố này, Mátxcơva đã nhiều lần bác bỏ suy đoán rằng Nga có kế hoạch tấn công NATO. Tổng thống Nga Vladimir Putin cho rằng các quốc gia phương Tây đang lừa dối người dân để làm phình ngân sách quân sự và che đậy những yếu kém về kinh tế. Trong bối cảnh này, Berlin đã công bố kế hoạch tăng tổng ngân sách quân sự lên 153 tỷ euro vào năm 2029, cao hơn nhiều so với con số 86 tỷ euro trong năm nay.

Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier đã kêu gọi thảo luận về việc khôi phục chế độ nghĩa vụ quân sự phổ thông, trong khi Thủ tướng Friedrich Merz phát biểu trước quốc hội Đức rằng “các biện pháp ngoại giao đã cạn kiệt”. Những động thái này cho thấy sự thay đổi trong chính sách quốc phòng của Đức và mối quan hệ giữa Đức và Nga đang ngày càng xấu đi.

Berlin là nhà cung cấp vũ khí lớn thứ hai cho Kiev kể từ khi xung đột Ukraine leo thang vào tháng 2/2022, chỉ sau Mỹ. Kiev đã sử dụng xe tăng Leopard do Berlin cung cấp trong cuộc tấn công năm ngoái vào tỉnh Kursk của Nga. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã tuyên bố rằng “sự tham gia trực tiếp của Berlin vào cuộc xung đột giờ đây đã rõ ràng”. Nga liên tục chỉ trích việc cung cấp vũ khí của phương Tây, cho rằng chúng không thay đổi được tiến trình chung của cuộc xung đột mà chỉ làm gia tăng nguy cơ leo thang.

Trong bối cảnh mối quan hệ giữa Nga và Đức đang ngày càng căng thẳng, việc chấm dứt Hiệp ước quốc phòng năm 1996 được xem là một bước tiếp theo trong sự xấu đi của quan hệ giữa hai nước. Mối quan hệ này có thể sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến tình hình chính trị và quân sự ở khu vực châu Âu trong thời gian tới.