Thời gian gần đây, Công an thành phố Hồ Chí Minh đã triệt phá nhiều vụ ‘bắt cóc online’ – hình thức tội phạm mới và tinh vi. Nạn nhân bị các đối tượng xấu chi phối qua điện thoại và mạng internet mà không cần gặp mặt trực tiếp, dẫn đến tự cô lập và bị tống tiền. Xu hướng tội phạm này đang có tính chất tinh vi và nguy hiểm, đòi hỏi sự cảnh giác cao độ từ cộng đồng.

Thủ đoạn tinh vi của ‘bắt cóc online’
Ngày 24-7, một nam sinh viên ở phường Diên Hồng, quận 10, TP.HCM, nhận cuộc gọi từ người tự xưng là shipper. Ngay sau đó, đối tượng khác liên lạc qua Zalo, hù dọa nam sinh này liên quan đến việc buôn ma túy và rửa tiền, khiến em hoảng sợ nghe theo lời chúng.

‘Từ cuộc gọi video call gặp anh đội trưởng thì em được yêu cầu chuyển qua Zoom, và trong Zoom có 3 người gồm em và một anh được giới thiệu là bên công an, một anh bên viện kiểm sát khiến em càng tin những gì họ nói’, nam sinh kể lại. Từ đó, chúng bắt nạn nhân chuyển tiền, sau đó điều khiển em từ phường Diên Hồng đi nhiều nơi, rồi đến nhà nghỉ thuộc xã Củ Chi. Tại đây, chúng lừa lấy tài khoản mạng xã hội và số điện thoại người thân để tống tiền 150 triệu đồng.

Với thủ đoạn tương tự, ngày 25-7, nữ sinh viên từ Khánh Hòa cũng bị đối tượng giả danh công an cáo buộc liên quan rửa tiền, yêu cầu chuyển 150 triệu đồng để ‘chứng minh vô tội’. Các đối tượng điều nạn nhân đến khách sạn ở phường Hòa Hưng, buộc tự nhốt trong phòng.

‘Con tham gia cuộc gọi video call rồi một lát sau mấy chú đó nói cần kiểm tra cơ thể, nói con phải cởi hết đồ ra, hình như là có quay lại, vẫn là ở trong cuộc họp ở trong Zoom đó. Rồi sau đó mấy chú lấy video đó dọa bắt mẹ con gửi thêm tiền’, nữ sinh kể lại.

Giải cứu kịp thời
Vào tối 25-7, bà T. đến Công an phường Hòa Hưng trình báo về việc con gái là em Q. (sinh năm 2007) bị mất liên lạc, có dấu hiệu bị khống chế. Trước đó vài giờ, em Q. đang uống nước tại quán cà phê trên đường Hòa Hưng thì nhận điện thoại từ người lạ. Nghe xong, Q. đi đâu không rõ, sau đó mất liên lạc.

Một người liên lạc với bà T. bằng tài khoản Zalo của Q., cho biết đã bắt cóc con bà, chuẩn bị đưa qua Campuchia, yêu cầu chuyển tiền chuộc. Quá hoảng sợ, bà T. chuyển 17 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng của Q. Tiếp đó bà liên tiếp nhận cuộc gọi từ nhiều người lạ yêu cầu tiếp tục chuyển tiền, nên đến công an trình báo.

Theo Đội hình sự đặc nhiệm (Đội 2), Phòng cảnh sát hình sự, Công an thành phố Hồ Chí Minh, đến 19h cùng ngày, lực lượng chức năng đã phát hiện em Q. đang ở một mình trong khách sạn trên đường Trần Văn Đang.

Làm việc với công an, nữ sinh cho biết nhận điện thoại từ người tự xưng là công an, nói thông tin cá nhân của Q. bị lộ, có người sử dụng để tạo tài khoản rửa tiền. Để chứng minh mình không liên quan tội phạm, Q. phải chuyển 150 triệu đồng. Do quá sợ hãi, Q. đã chuyển trước 10 triệu đồng. Đối tượng yêu cầu Q. phải giữ bí mật với mọi người, kể cả cha mẹ, phải di chuyển nhiều nơi, thuê khách sạn ở một mình.

Trung tá Nguyễn Hoàng Lâm, trưởng Công an phường Diên Hồng, cho biết: ‘Sau khi các vụ việc xảy ra, chúng tôi tổ chức tuyên truyền cho khu phố và các hệ thống chính trị trên địa bàn. Chính bản thân tôi cũng yêu cầu các trưởng khu phố, hệ thống chính trị cần tuyên truyền đây là thủ đoạn mới nhất của tội phạm’.

Cơ quan công an khuyến cáo học sinh, sinh viên cần thường xuyên cập nhật thông tin về các loại tội phạm trực tuyến, đồng thời nhà trường, gia đình phải quan tâm, hướng dẫn để các em có giải pháp đúng đắn khi gặp sự cố.

Dấu hiệu nhận biết của dạng thức lừa đảo ‘bắt cóc online’
Một thủ đoạn lừa đảo tinh vi đang gia tăng gần đây là gọi điện giả danh cơ quan chức năng để ‘bắt cóc online’ tinh thần nạn nhân. Các đối tượng thường tự xưng là công an, viện kiểm sát hoặc tòa án, thông báo rằng người nghe liên quan đến các vụ án ma túy, rửa tiền.

Tiếp theo đó, chúng yêu cầu chuyển tiền để ‘chứng minh vô tội’ và đe dọa sẽ bắt giữ bí mật, không được thông báo cho gia đình hay người thân.

Thiếu tá Châu Thị Kim Ngọc, Phòng cảnh sát hình sự Công an TP.HCM, khuyến cáo: ‘Các em không làm gì sai thì không có gì phải sợ. Cơ quan công an không làm việc qua điện thoại, không yêu cầu chuyển khoản, không gửi lệnh bắt qua điện thoại. Hãy bình tĩnh, xử lý tự tin và báo ngay cho cơ quan công an gần nhất’.

Một thủ đoạn lừa đảo mới và tinh vi đang nhắm vào những người trẻ tuổi, đặc biệt là học sinh và sinh viên trên cả nước. Theo đó, kẻ lừa đảo sẽ giả mạo công an, tự xưng là cán bộ công an, gọi điện thông báo rằng nạn nhân dính líu đến một vụ án nghiêm trọng như buôn bán ma túy hoặc rửa tiền.

Sau khi tạo ra tình huống căng thẳng, kẻ lừa đảo sẽ yêu cầu nạn nhân tự dàn cảnh bị bắt cóc và gửi hình ảnh, video cho gia đình để đe dọa và ép buộc chuyển tiền. Đây là một thủ đoạn vô cùng xảo trá và nguy hiểm, đòi hỏi người dân, đặc biệt là những người trẻ tuổi, cần phải nâng cao cảnh giác và có kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo.

Cụ thể, vào cuối tháng 7 vừa qua, Công an phường Lý Thường Kiệt, tỉnh Ninh Bình, đã nhận được tin báo của gia đình anh Đặng về việc con gái 18 tuổi đang bị bắt cóc. Kẻ lạ mặt yêu cầu chuyển khoản ngay 300 triệu đồng. Tuy nhiên, sau hơn hai giờ lần theo manh mối, cảnh sát đã phát hiện con gái anh Đặng đang tự giam mình trong một nhà nghỉ ở phường Kim Bảng.

Thủ đoạn lừa đảo này không chỉ diễn ra ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước trên thế giới. Tại Australia, cảnh sát đã ghi nhận có 1.172 vụ ‘bắt cóc online’ vào năm 2019. Tại Mỹ, FBI đã phát giác kiểu lừa đảo này từ những năm 2010.

Để tránh trở thành nạn nhân của thủ đoạn lừa đảo này, người dân, đặc biệt là học sinh, sinh viên cần tự trang bị kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo và cần báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất nếu gặp phải tình huống tương tự.

Bên cạnh đó, cơ quan công an cũng khuyến cáo người dân tuyệt đối không gọi điện yêu cầu người dân chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng hoặc cài đặt phần mềm để phục vụ điều tra như lời kẻ gian dụ dỗ. Trong quá trình điều tra, cảnh sát gặp nhiều khó khăn do kẻ lừa đảo sử dụng ứng dụng nhắn tin được mã hóa, kỹ thuật thay đổi số điện thoại.

Do đó, việc phòng ngừa và nâng cao cảnh giác là rất quan trọng. Kẻ lừa đảo thường nhắm vào những người trẻ tuổi ít kinh nghiệm sống, ít va vấp xã hội. Chúng lợi dụng tâm lý sợ hãi và tạo ra những tình huống giả để ép buộc nạn nhân chuyển tiền.

C02 Bộ Công an đã cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo này và khuyến cáo người dân cần cẩn thận khi nhận được cuộc gọi từ người lạ, đặc biệt là khi có yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Người dân cần tỉnh táo và không mắc bẫy của kẻ lừa đảo. Nếu cần thiết, hãy liên hệ với cơ quan công an để được hỗ trợ và tư vấn.