Sáng kiến hòa bình do cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump dẫn đầu đang thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế, với một đề xuất gây tranh cãi: dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với ngành năng lượng của Nga. Đây là một động thái có thể mang tính bước ngoặt trong quan hệ giữa Moscow và phương Tây, đặc biệt trong bối cảnh xung đột tại Ukraine vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với ngành năng lượng Nga có thể đánh dấu một sự thay đổi đáng kể trong cục diện quan hệ giữa Nga và phương Tây. Kể từ khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra vào năm 2022, phương Tây đã triển khai hàng loạt biện pháp trừng phạt sâu rộng nhằm vào Nga, với mục tiêu chính là ngành năng lượng, nhằm làm suy yếu nền kinh tế và cô lập Moscow trên trường quốc tế.
Giới chức tại các quốc gia Đông Âu đang tỏ ra lo ngại về những đồn đoán liên quan đến việc quay trở lại sử dụng năng lượng của Nga. Sự thiếu rõ ràng trong lập trường của Mỹ, đặc biệt dưới sự lãnh đạo của ông Trump, đã làm dấy lên các câu hỏi về tương lai của chính sách năng lượng và an ninh của châu Âu.
Phương Tây, dưới sự dẫn đầu của Liên minh châu Âu (EU), đã giảm đáng kể sự phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng từ Nga. Tuy nhiên, Nga vẫn duy trì vị thế là một nhà cung cấp năng lượng quan trọng, chiếm 17,5% lượng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) nhập khẩu vào EU. Chủ tịch Ủy ban châu Âu, Ursula von der Leyen, đã đề xuất một kế hoạch đầy tham vọng nhằm loại bỏ hoàn toàn lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga vào cuối năm 2027. Tuy nhiên, kế hoạch này đã vấp phải sự phản đối từ một số quốc gia thành viên EU.
EU đã đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng LNG và tăng cường nhập khẩu khí đốt từ Mỹ, nhằm giảm sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga. Tuy nhiên, năng lượng của Nga vẫn giữ được sức hút do giá cả cạnh tranh hơn. Một số chính trị gia tại Đức, một trong những quốc gia phụ thuộc nhiều vào khí đốt của Nga, đã bày tỏ sự sẵn sàng nối lại hoạt động nhập khẩu khí đốt từ Nga. Động thái này được cho là nhằm phục hồi ngành công nghiệp trong nước.
Nga, trong khi đó, vẫn khẳng định là một nhà cung cấp năng lượng đáng tin cậy. Họ đã lên án các hạn chế của phương Tây là bất hợp pháp và không công bằng. Trong bối cảnh này, sáng kiến hòa bình của ông Trump, nếu được thực hiện, có thể mở ra một chương mới trong quan hệ giữa Nga và phương Tây, nhưng cũng đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của an ninh năng lượng và chính trị châu Âu.