Khu kinh tế Vân Phong, tỉnh Khánh Hòa, đang đối mặt với thách thức lớn trong việc thu hút đầu tư do tồn tại nhiều vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng. Phần lớn các dự án đầu tư tại đây đều chậm tiến độ triển khai vì vấn đề này. Bên cạnh đó, sự chồng chéo và hạn chế trong các quy hoạch chuyên ngành cũng như các chỉ tiêu sử dụng đất cho khu công nghiệp và khu đô thị đã gây khó khăn cho khu kinh tế trong việc đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư.
Mặc dù vậy, Khu kinh tế Vân Phong sở hữu vị trí địa lý cực kỳ thuận lợi, với nhiều yếu tố hội tụ để phát triển đa ngành, đa lĩnh vực. Khu vực này có độ sâu trung bình từ 20 đến 27m, được che chắn bởi các dãy núi, không bị ảnh hưởng bởi bồi lắng, và gần tuyến hàng hải quốc tế. Đây là những lợi thế quan trọng giúp Khu kinh tế Vân Phong trở thành điểm đến lý tưởng cho giao thương hàng hóa với các nước trong khu vực. Từ đó, Khu kinh tế Vân Phong có tiềm năng lớn để phát triển cảng nước sâu và các dịch vụ hậu cần cảng.
Không chỉ có tiềm năng phát triển về mặt công nghiệp và giao thương, Khu kinh tế Vân Phong còn là điểm đến hấp dẫn cho du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp và vui chơi giải trí quy mô lớn. Khu vực này cũng có thể phát triển các khu đô thị hiện đại với tiêu chuẩn quốc tế. Về hạ tầng kỹ thuật, Khu kinh tế Vân Phong được đầu tư xây dựng các tuyến cao tốc quan trọng như cao tốc Vân Phong – Nha Trang và cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và giao thương.
Về mặt cơ chế và chính sách, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TW ngày 28/1/2022 về xây dựng và phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Nghị quyết này đã đặt ra định hướng quan trọng nhằm phát triển Khu kinh tế Vân Phong trở thành động lực phát triển chính của tỉnh và khu vực Nam Trung Bộ.
Quốc hội cũng đã thông qua một số cơ chế và chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy sự phát triển của tỉnh Khánh Hòa tại Nghị quyết số 55/2022/QH15 ngày 16/6/2022, trong đó có các chính sách liên quan đến Khu kinh tế Vân Phong. Đây là cơ hội và thời cơ thuận lợi để Khu kinh tế Vân Phong có thể chuyển mình và cất cánh trong thời gian tới.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, Khu kinh tế Vân Phong cần tập trung giải quyết dứt điểm vấn đề giải phóng mặt bằng và hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật. Đồng thời, cần có các cơ chế và chính sách thu hút đầu tư hấp dẫn hơn để lôi kéo các nhà đầu tư đến với khu kinh tế này. Việc cải thiện môi trường đầu tư và giải quyết các vướng mắc hiện tại sẽ là chìa khóa giúp Khu kinh tế Vân Phong phát triển bền vững và trở thành trung tâm kinh tế năng động trong tương lai.