Google đã phát triển một hệ thống phát hiện động đất toàn cầu đột phá, tận dụng cảm biến chuyển động từ hơn 2 tỷ điện thoại Android để theo dõi và cảnh báo động đất. Từ khi ra mắt vào năm 2021 đến năm 2024, hệ thống này đã chứng minh khả năng phát hiện chính xác hơn 11.000 trận động đất và gửi cảnh báo kịp thời cho hàng triệu người dân tại 98 quốc gia.
Trải qua quá trình tối ưu hóa thuật toán, Google đã có thể phân biệt rõ ràng giữa các loại rung lắc do động đất gây ra và các yếu tố khác như sấm sét hay rung động từ xe tải di chuyển. Hiện tại, hệ thống có khả năng phát hiện động đất từ các khu vực ngoài khơi và gửi cảnh báo chỉ trong vòng 6-15 giây sau khi phát hiện rung lắc. Điều đặc biệt của hệ thống này là khả năng hoạt động không cần máy đo địa chấn chuyên dụng, mà dựa vào số lượng lớn smartphone đang hoạt động.
Với việc tận dụng cảm biến từ hàng triệu điện thoại, hệ thống của Google đã phát triển một cơ chế cảnh báo tự động gửi tới người dùng, trong đó bao gồm cả tin nhắn khẩn cấp ‘Take Action’ khi xảy ra động đất mạnh. Theo các đánh giá, hệ thống này đã đạt được độ chính xác tương đương với các trạm địa chấn tiêu chuẩn được sử dụng trong lĩnh vực nghiên cứu địa chất.
Các nhà khoa học của Google cho biết rằng hệ thống của họ không dựa vào chất lượng của từng thiết bị, mà vào tính đại chúng và số lượng lớn các thiết bị tham gia. Dữ liệu từ hàng triệu điện thoại được tổng hợp để định vị và phân tích chấn động. Thuật toán trí tuệ nhân tạo (AI) xử lý các khác biệt về địa chất vùng, cấu trúc tòa nhà và độ nhạy của từng dòng máy.
Trong giai đoạn 2021-2024, Google đã triển khai hệ thống cảnh báo động đất qua điện thoại Android tại 98 quốc gia, với hơn 2,5 tỷ thiết bị tham gia. Tính đến nay, hệ thống đã gửi hơn 790 triệu cảnh báo cho người dùng, tăng gấp 10 lần số người tiếp cận so với năm 2019. Google hiện đang tập trung triển khai tại các quốc gia có nguy cơ động đất cao nhưng thiếu hệ thống cảnh báo sớm, như Indonesia, Thổ Nhĩ Kỳ, Philippines, Iran…
Nhiều chuyên gia đánh giá cao tính sáng tạo và tiềm năng của hệ thống này. Tuy nhiên, một số cũng bày tỏ sự quan ngại về tính minh bạch và chính xác của thuật toán cũng như dữ liệu thô mà Google cung cấp. Bên cạnh đó, các cơ quan nhà nước cần được tiếp cận đầy đủ thông tin nếu muốn sử dụng hệ thống này trong cảnh báo chính thức.
Xu hướng kết hợp giữa công nghệ tư nhân và hạ tầng công cộng để tăng độ tin cậy đang ngày càng được chú trọng. Tại Mỹ, Google đã hợp tác với ShakeAlert để phân phối cảnh báo chính thức từ mạng lưới địa chấn quốc gia. Sự hợp tác này cho thấy tiềm năng lớn trong việc nâng cao hiệu quả và độ tin cậy của các hệ thống cảnh báo động đất trong tương lai.