Gần đây, diễn viên Orlando Bloom đã chia sẻ về việc anh trải qua một quy trình y tế để “làm sạch” máu của mình, với mục đích loại bỏ các vi nhựa và độc tố có hại. Phương pháp được đề cập là tách chiết tách huyết tương, một kỹ thuật trong đó máu được lấy ra khỏi cơ thể, sau đó được ly tâm hoặc lọc để chiết xuất các thành phần cụ thể trước khi được trả lại cơ thể. Tuy nhiên, việc áp dụng phương pháp này như một biện pháp giải độc cho vi nhựa vẫn chưa được chứng minh một cách khoa học.
Các nhà nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa đã xem xét vấn đề này trong bối cảnh của quá trình lọc máu – một phương pháp điều trị thiết yếu cho những bệnh nhân bị suy thận. Nghiên cứu chỉ ra rằng mặc dù lọc máu là một kỳ công y tế, nó cũng có thể tiềm ẩn một nhược điểm đáng kể: việc đưa vi nhựa vào máu. Trong một số trường hợp, bệnh nhân đang điều trị lọc máu có thể bị nhiễm vi nhựa trong quá trình điều trị do sự phân hủy của các thành phần nhựa trong thiết bị y tế.
Tương tự, phương pháp tách chiết tách huyết tương cũng có thể tiềm ẩn nguy cơ tương tự khi cho phép vi nhựa từ thiết bị vào máu. Hiện tại, không có bằng chứng khoa học được công bố cho thấy vi nhựa có thể được loại bỏ hiệu quả khỏi máu người. Do đó, những tuyên bố rằng các quy trình y tế có thể loại bỏ chúng nên được xem xét một cách thận trọng, đặc biệt khi các hệ thống lọc chính nó được làm từ nhựa.
Dù vậy, Bloom có thể đúng khi nghi ngờ rằng cơ thể anh đã hấp thụ nhựa thông qua việc tiếp xúc hàng ngày. Các nhà khoa học đã phát hiện ra vi nhựa trong không khí, nước, đất, thực phẩm và thậm chí trong mô người. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ ràng về cách vi nhựa hành xử bên trong cơ thể: liệu chúng tích tụ, tương tác với mô như thế nào và làm thế nào (hoặc có) cơ thể loại bỏ chúng.
Vi nhựa, được định nghĩa là các hạt nhựa có kích thước từ khoảng 5mm xuống đến 0,1 micron – nhỏ hơn một tế bào hồng cầu, là một vấn đề đáng quan tâm. Một số vi nhựa được sản xuất một cách có chủ ý, như các hạt nhựa nhỏ trong các sản phẩm tẩy tế bào chết trên da. Những loại khác hình thành khi các vật thể nhựa lớn hơn suy giảm theo thời gian do tác động của ánh sáng mặt trời, ma sát hoặc ứng suất vật lý.
Ước tính cho thấy người lớn trung bình có thể hấp thụ khoảng 883 hạt vi nhựa – hơn nửa microgram – mỗi ngày. Tuy nhiên, các nghiên cứu dịch tễ học quy mô lớn vẫn chưa thiết lập được mối liên hệ rõ ràng giữa việc tiếp xúc với vi nhựa và các bệnh cụ thể. Các nghiên cứu như vậy là cần thiết nhưng vẫn chưa được hoàn thành.
Nghiên cứu ban đầu cho thấy vi nhựa có thể liên quan đến viêm, bệnh tim mạch và tổn thương DNA – một con đường tiềm năng dẫn đến ung thư. Thay vì chỉ tập trung vào cách loại bỏ nhựa khỏi máu, chiến lược dài hạn hiệu quả hơn có thể là giảm tiếp xúc của chúng ta với nhựa ngay từ đầu.
Câu chuyện của Bloom đã khai thác vào sự quan tâm ngày càng tăng của công chúng: chúng ta đều biết rằng chúng ta đang mang gánh nặng của nhựa. Tuy nhiên, để giải quyết vấn đề này đòi hỏi nhiều hơn là xu hướng chăm sóc sức khỏe đơn thuần: nó đòi hỏi khoa học nghiêm ngặt, quy định chặt chẽ hơn và một sự thay đổi khỏi sự phụ thuộc vào nhựa trong cuộc sống hàng ngày.