Công nghệ giải trình tự gen đã được áp dụng hiệu quả trong việc xác định danh tính các liệt sĩ thông qua việc so sánh gene của người thân với dữ liệu từ Bộ Công an. Dự án này được thực hiện bởi các chuyên gia tại GeneStory, một công ty chuyên về phân tích dữ liệu gene. Sau gần một năm triển khai thu nhận mẫu thân nhân liệt sĩ trên toàn quốc, đã có 16 liệt sĩ được xác định danh tính.
Dự án Ngân hàng gene được Thủ tướng Phạm Minh Chính kích hoạt vào tháng 7/2024, với mục tiêu xây dựng một cơ sở dữ liệu ADN quy mô lớn để lưu trữ thông tin gene của hài cốt liệt sĩ và thân nhân. Điều này sẽ giúp phục vụ việc đối sánh và xác định danh tính của các liệt sĩ. Việt Nam hiện có hơn một triệu liệt sĩ, nhưng khoảng 500.000 người vẫn chưa xác định được danh tính. Nhiều gia đình đã chờ đợi hàng chục năm để tìm được phần mộ thân nhân.
GS Vũ Hà Văn, Giám đốc Khoa học của Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn, cho biết GeneStory đã làm chủ toàn bộ quy trình giải mã gene từ thu mẫu, phân tích đến diễn giải dữ liệu với độ chính xác giải trình tự gene lên đến hơn 99%. Công nghệ giải mã gene được ứng dụng theo dòng mẹ là chủ yếu trong dự án này. Vì vậy, việc thu mẫu được ưu tiên thực hiện trên các đối tượng là mẹ đẻ, bà ngoại, anh chị em cùng mẹ; anh, em, con của chị gái, em gái mẹ đẻ liệt sĩ; con của chị gái, em gái liệt sĩ.
TS Dương Ngọc Cường, Tổng giám đốc GeneStory, cho biết để xác định danh tính liệt sĩ, các kỹ thuật viên đã đến từng gia đình thu thập mẫu. Sau gần một năm, đã có hơn 51.000 mẫu được thu thập từ 63 tỉnh thành. Các mẫu ADN được đưa về phòng xét nghiệm của GeneStory, sau đó phân tích, giải mã gene từ hài cốt các liệt sĩ đã quy tập. Sau khi phân tích và đối sánh ADN, đã xác định danh tính 16 liệt sĩ.
Dự án này không chỉ giúp xác định danh tính các liệt sĩ mà còn tiếp tục giúp hàng trăm nghìn gia đình tìm lại tên người thân, tri ân Mẹ Việt Nam Anh hùng, giảm thiểu thời gian chờ và mất mẫu di truyền khi ADN của liệt sĩ bị phân hủy.
GS Vũ Hà Văn cho biết ứng dụng công nghệ giải mã gene trong lâm sàng không chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm thân nhân. Công nghệ này cho phép tìm hiểu về sức khỏe thể chất, hướng đến việc tiên lượng nguy cơ mắc bệnh do di truyền, bệnh ung thư… của mỗi cá thể dựa vào kiểu gene, thậm chí xây được biểu đồ đánh giá tiến triển từ nguy cơ mắc bệnh thấp đến cao theo độ tuổi.
Hiện tại, công nghệ giải mã gene đang được tiếp tục phát triển và ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Với sự hỗ trợ của công nghệ này, việc xác định danh tính các liệt sĩ và tìm kiếm thông tin về sức khỏe sẽ trở nên dễ dàng và chính xác hơn.
GeneStory là một trong những công ty hàng đầu trong lĩnh vực phân tích dữ liệu gene tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và công nghệ hiện đại, GeneStory đã và đang cung cấp các dịch vụ phân tích gene chất lượng cao cho khách hàng trên toàn quốc.